Նոյեմբերի 6

Մաթեմատիկա

P (A)=m/n

Վարժություն 1․

Սովորական վեց երես ունեցող զառը մեկ անգամ նետելիս, գտեք հավանականությունը, որ դուրս կգա․

  1. 4 թիվը,  P (A)=m/n, m=1, n=6,P(A)=1/6
  2. Կենտ թիվ P (A)=m/n, m=3, n=6,P(A)=3/6
  3. Թիվ 5 կամ 6-ը P (A)=m/n, m=6կամ5, n=6, P(A)=6/6, 5/6

Վարժություն 2․

Մետաղադրամը երկու անգամ նետում ենք։ Գտեք հետևյալ պատահույթների հավանականությունը․

  1. Երկու նետման արդյունքում երկու անգամ էլ դուրս գա թիվ։ P (A)=m/n, m=զինանշան n=թիվ, m=50% n=50%:
  2. Առնվազն մեկ անգամ դուրս գա զինանշան։ P (A)=m/n, m=զինանշան n=թիվ, m=50% n=50%:
  3. Միայն առաջին նետման արդյունքում դուրս գա թիվ։ P (A)=m/n, m=զինանշան n=թիվ, m=50% n=50%:

Վարժություն 3․

52 քարտանոց տրցակից պատահական մեկ քարտ հանելիս, գտեք հավանականությունը, որ․

  1. Կհանենք սիրտ քարտ։ P (A)=m/n, m=52, n=26/7
  2. Կհանենք սև գույնով քարտ։ P (A)=m/n, m=52, n=26=2%
  3. Կհանենք վալետ։ P (A)=m/n, m=52, n=4=13%

Վարժություն 4․

Ծաղկամանում կա 12 շոկոլադ, որոնցից 5-ը կաթնային են, 4-ը՝ մուգ շոկոլադ, իսկ 3-ը՝ սպիտակ շոկոլադ։ Պատահական մեկ շոկոլադ ընտրելիս, գտեք հավանականությունը, որ.

  1. Կընտրվի կաթնային շոկոլադ։ P (A)=m/n, m=12, n=5 P(A)=12/5
  2. Կընտրվի մուգ կամ սպիտակ շոկոլադ։P (A)=m/n=m=12
  3. Կընտրվի այնպիսի շոկոլադ, որը ոչ կաթնային է։P (A)=m/n,m=12n=41.6%

Վարժություն 5

Ունեք 20 քարտ, որոնցից 8-ը կարմիր են, իսկ մնացածը՝ կապույտ։ Պատահական մեկ քարտ ընտրելիս, գտեք հավանականությունը, որ․

  1. Կընտրվի կարմիր քարտ։P (A)=m/n, m=20 n=10/4
  2. Կընտրվի կապույտ քարտ։P (A)=m/n, m=20 n=10/6
  3. Կընտրվի քարտ, որը չի լինի կարմիր։P(A)=m/n, m=20 n=10/6

Վարժություն 6․

Տուփում կան 15 գնդակներ, որոնց վրա գրված են 1-ից մինչև 15 թվերը։ Պատահական մեկ գնդակ ընտրելիս, գտեք հավանականությունը, որ․

  1. Կընտրվի կենտ թվով գնդակ։P (A)=m/n, m=8 n=15 P(A)=8/15
  2. Կընտրվի գնդակ, որի վրա գրված թիվը բաժանվում է 5-ի։ P (A)=m/n, m=3 n=15  P(A)=3/15
  3. Կընտրվի գնդակ, որի վրա գրված թիվը 2-ից մեծ է, բայց 10-ից փոքր։

Վարժություն 7․

Տուփում կա 3 կարմիր, 4 կապույտ և 5 դեղին գունդ։ Պատահական մեկ գունդ ընտրելիս, գտեք հավանականությունը, որ․

  1. Կընտրվի կարմիր գունդ։P (A)=m/n, m=3, n=12 P(A)=3/12
  2. Կընտրվի կապույտ և դեղին գունդ։P (A)=m/n, m=9 n=12 P(A)=9/12
  3. Կընտրվի այնպիսի գունդ, որը ոչ կարմիր է։P (A)=m/n, m=9 n=12 P(A)=9/12
Category: Մաթեմատիկա 6-րդ դասարան, Uncategorized | LEAVE A COMMENT
Նոյեմբերի 6

Ջերմային երևույթների բազմազանությունը

Տաքացում և սառեցում

Տաքացնելիս կամ սառեցնելիս մարմինների հետ տեղի են ունենում որոշ փոփոխություններ. մարմինները մի վիճակից անցնում են մեկ այլ վիճակի, սեղմվում են կամ ընդարձակվում: Այս փոփոխություններն ընդունված է անվանել ջերմային երևույթներ:

Օրինակ

Ջերմային երևույթներ են՝ հալումն ու պնդացումը, գոլորշացումն ու խտացումը, եռումը, ջերմային ընդարձակումը:

Հալում և պնդացում

Նյութի անցումը պինդ վիճակից հեղուկ վիճակի կոչվում է հալում:

Հալման հակառակ երևույթը, երբ նյութը հեղուկ վիճակից անցնում է պինդ վիճակի, կոչվում է պնդացում:

Որպեսզի նյութը հալվի, անհրաժեշտ է այդ նյութը տաքացնել մինչև որոշակի ջերմաստիճան: Բյուրեղային նյութերի համար այն խիստ որոշակի ջերմաստիճան է:

Այն ջերմաստիճանը, որի դեպքում նյութը սկսում է հալվել, կոչվում էհալման ջերմաստիճան:

Օրինակ

Մի շարք նյութերի հալման ջերմաստիճանը (°C)սնդիկ

−39արծաթ

962երկաթ

1539սառույց

0ոսկի

1064պլատին

1772անագ

232պղինձ

1085վոլֆրամ

3387կապար

327չուգուն

1200ցինկ

420ալյումին

660պողպատ

1500

Հալման ջերմաստիճանում նյութը կարող է գտնվել և՛ պինդ, և՛ հեղուկ վիճակում:

0°C-ում ջուրը կարող է գտնվել և՛ պինդ, և՛ հեղուկ վիճակներում: Այդ ջերմաստիճանում սառույցը հալելու համար պետք է նրան էներգիա հաղորդել, իսկ ջուրը պնդացնելու համար՝ նրանից էներգիա վերցնել:

Հալման ընթացքում նյութի ջերմաստիճանը չի փոխվում:

07e-i1.gif

Որոշ նյութեր, օրինակ՝ մոմը, ապակին, ձյութը, շոկոլադը չունեն հալման որոշակի ջերմաստիճան:

Այն նյութերը,որոնց անցումը մի վիճակից մյուս վիճակին տեղի է ունենում ոչ թե որոշակի ջերմաստիճանում, այլ՝ աստիճանաբար, անվանում են ամորֆ նյութեր:

p-07g-1.gif

Հալման և պնդացման երևույթները, դեռ հին ժամանակներից, մարդիկ օգտագործում են մետաղից տարբեր գործիքներ պատրաստելիս: Այդ նպատակով մետաղը հալում ու լցնում են նախապես պատրաստված կաղապարների մեջ և սառելուց հետո հանում կաղապարից:

Category: Բնագիտություն 6-րդ դասարան | LEAVE A COMMENT
Նոյեմբերի 6

Էլեկտրական էներգիա

2. Էլեկտրական էներգիա

Ներկայումս մարդկության կողմից ամենաշատ օգտագործվող էներգիան էլեկտրական էներգիան է: Էներգիայի այլ տեսակների հետ համեմատած` էլեկտրական էներգիան ունի մի շարք առավելություններ. հեշտությամբ և քիչ կորուստներով տեղափոխվում է մեծ հեռավորություններ, ինչպես նաև էլեկտրական սարքերում կարող է փոխակերպվել էներգիայի այլ տեսակների:

Օրինակ

Էլեկտրաշարժիչներում էլեկտրական էներգիան վերածվում է մեխանիկական էներգիայի, ջեռուցիչ սարքերում` ջերմային էներգիայի, լուսավորող սարքերում` լուսային էներգիայի:

Էլեկտրական էներգիա ստանում են տարբեր տիպի էլեկտրակայաններում՝ հիդրոէլեկտրակայաններում, ջերմաէլեկտրակայաններում, հողմաէլեկտրակայաններում, արևի մարտկոցներում:

Category: Բնագիտություն 6-րդ դասարան | LEAVE A COMMENT
Նոյեմբերի 6

Մայրենի

1.Գրի՛ր պարզ ընդարձակ նախադասություններ՝ ներկա, անցյալ և ապառնի ժամանակներով:
Ես վարում էի իմ նոր մ5 ավտոմեքենան, ես գնում եմ դպրոց, ես գնալու եմ ծնունդ:

2. Հետևյալ բառերին ավելացնելով նախածանցներ կամ վերջածանցներ՝ նոր բառեր ստացի՛ր, գրի՛ր, թե իմաստային կամ բառակազմական ի՞նչ փոփոխություն նկատեցիր.

Ան-սեր, ժողովուրդ-ական, լույսա-վոր, ան-կենդան(ի), սառն-ություն, ան-հույս, ան-գիր, մարմին-ական, ան-սուր, ջուր-աին:

3.Գրի՛ր հետևյալ բառերի հականիշները և փորձիր դրանցով կազմել նոր բառեր, օրինակ՝

արագ-դանդաղ

արագընթաց-դանդաղաշարժ

 

ճիշտ-սխալ-ճշգրիտ, անսխալ:

ազնիվ-կեղծ-ազնվություն, կեղծխավոր:

բարձր-ցածր-բարձրաձայն, ցածրահասակ:

երկար-կարճ-երկարաժամկետ, կարճաժամկետ:

խոսել-լռել-բարձրախոս, լռություն:

4.Բառերի քարտեզ. տրված արմատներից կազմիր հնարավորինս շատ նոր բառեր.

գիր-գիրք-գրասեր-գրադարան-գրքույք-գրել-գրիչ-գրոց-գրապահարան:

լույս-լուսյ-անլույս-լուսավոր-լուսե-լուսատու-լուսաշող-լուսավորել-լուսավորել:

օդ-անօդ-օդաչու-օդապարիկ-օդանավ-օդափոխիչ-անօդաչու:

պար-օդապարիկ-պարարվեստ-պարահրապարակ-պարասենյակ-պարահանդես:

վարժ-վարժություն-վարժարան-անվարժ-վարժապետ:

պետ-պետական-վարչապետ-վարժապետ-վարդապետ-պետություն:

5.Տրված գոյականները դարձրու՛ բայեր, գրի՛ր, թե ինչի շնորհիվ են առարկա ցույց տվող բառերը դառնում գործողություն ցույց տվող բառեր.

Աշխատանք-աշխատել

ճաշ-ճաշել

մարզանք-մարզվել

շինություն-շինել

սեր-սիրել

պար-պարել

գիր-գրել

խաղ-խաղալ

օգնություն-օգնել

լռություն-լռել

պարծանք-պարծենալ

6. Լրացրո՛ւ բաց թողնված տառերը.

Օրեցօր, առօրյա, օրակարգ, տնօրեն, արջաորս, ամենաորակյալ, անորակ, անօգուտ, հօգուտ, հոգուդ, բանվոր, ամանորյա, ամենօրյա, օկրան, մանրէ, անորևակայելի, զարկորակ, պարերգ, լայնէկրան, հնէաբան, մանրէաբան, Էջմիածին, աղբակույտ, արբել, արդուկել, հարցուփորձ, դարձնել, փորձանք, ուրց, քաղցր, քաղցած, վարձատրել, հինավուրց, ափսե, երբեք, հապճեպ(արագ), ճեպպնթաց:

Category: Մայրենի 6-րդ դասարան | LEAVE A COMMENT
Նոյեմբերի 6

Ավետիք Իսահակյան, «Երգի հրապույրը»

Պարզ-կանաչ, բարդ-կարմիր, ածանցավոր-կապույտ

Մեզանից հազարավոր տարիներ առաջ, մեզնից շատ ու շատ հեռու՝ յոթ ծովերի մյուս ափում, կար մի աշխարհ: Այնտեղ ծաղիկներ կային, չքնաղ ու բյուրազան ծաղիկներ՝ թիթեռների պես փռված ու թրթռուն՝ ժայռերի ու դաշտերի վրա, և նրանց անուշ հոտով լցվել էին այդ աշխարհի սարերն ու ձորերը: Այնտեղ աղբյուրներ կային, պայծառ ու կարկաչուն աղբյուրներ՝ մանուկների պես, որ թռչկոտում էին քարից քար՝ ծաղիկները համբուրելով: Բայց այնտեղ մադիկ չար էին ու անգութ: Մի որբ ու աղքատ մանուկ էր ապրում այդ մարդկանց մեջ. գիշերը տեղ չուներ գլուխը դնելու և հաց չուներ ուտելու: Նա մենակ էր, ինչպես մի թռչուն՝ ամայի ժայռերի մեջ: Եվ նա մեծացավ բոլորի աչքի առջև՝ անտես ու անհայտ. կերակրվում էր դաշտի բույսերով և պատսպարվում էր անձավների մեջ: Բայց, բոլոր մարդկանցից ծածուկ, իր մատներով շոշափում էր ու զննում մարդկանց սրտերը և տեսնում էր, որ քարից էին այդ սրտերը՝ քար ու ապառաժից: Ու երբ պատանի դարձավ, թողեց այդ քարսիրտ աշխարհը և ճամփա ընկավ մի ուրիշ, մի լավ աշխարհ գտնելու համար: Հասավ մի ծովափ և երբ ափի ավազների վրա շրջում էր, տեսավ ցամաքին մի շատ գեղեցիկ, մի շողշողուն ձուկ՝ հոգեվարքի մեջ թալիկ-թալիկ տալիս: Պատանին գրկեց ձուկը և քնքշությամբ տարավ, բաց թողեց ծովի մեջ: Ձուկը երբ ուշքի եկավ, դարձավ-ասաց մարդու լեզվով.

— Բարի տղա, ինչ -որ սիրտդ կուզե, ասա, ես կկատարեմ քո արած լավության փոխարեն:

Պատանին մի փոքր մտածելուց հետո ասաց.

— Ինձ այնպիսի մի հնար տուր, որ մարդու կրծքի տակ քարը իսկական սիրտ դարձնեմ:

— Դու սեր ես ուզում, հրաշալի տղա, շատ լավ, կտրիր ծովափի եղեգներից մեկը, սրինգ շինիր և գնա, մարդկանց մեջ երգիր: Եվ երբ տեսնես, որ նրանց աչքերը արցունքով լցվեցին, իմացիր, որ քարը սիրտ դարձավ: Այսպես խրատեց ձուկը և փաթաթվելով ալիքների հետ՝ սուզվեց ծովի խորքը: Պատանին իսկույն կտրեց եղեգնը, սրինգ շինեց և սուլեց: Այնպե՜ս քաղցր, այնպե՜ս հոգեգրավ դուրս հորդեցին հնչյունները սրնգի փողից, որ բոլոր թռչունները լուռ կեցան լսելու համար: Ապա շտապեց մարդկանց մոտ, մտավ մարդաշատ քաղաքը, կանգնեց հրապարակում և սրինգը նվագեց: Քնքուշ ու գեղեցիկ՝ ուղղակի սրտի խորքերից դուրս ցայտեցին դյութական, անուշ հնչյունները: Նա երգում էր արցունքով թրջած հացը աղքատների ու չարքաշների, ցուրտ, անտուն գիշերները մերկ տնանկների, նա երգում էր փակ դռներն ու քար սրտերը մարդկանց, անտեր, անտերունչ մենակությունը լքված որբերի: Եվ փռվեցին նրա երգերը հրապարակի վրա, մտան ամեն մի խրճիթ ու ապարանք, փշրեցին քարեղեն սրտերը: Ամեն մի սիրտ խայթվում էր իր անգթությամբ և բռնկվում էր ծովի չափ սիրով, որ ծովի պես հուզվում էր և ափերից դուրս թռչում: Եվ ամեն մի մարդ ուզում էր հրապարակ վազել, սիրով ու կարոտով գրկել մի ուրիշ անծանոթ մարդու, գրկել, համբուրել նրան և մեռնել նրա համար: Եվ ահա մարդիկ դուրս թռան տներից, վազեցին հրապարակ, շրջապատեցին պատանուն և առաջին անգամ նկատեցին, որ աղքատ է նա ու մենակ. գրկեցին ու համբուրեցին նրան և առաջին անգամ իրենց կյանքում վշտահար հեկեկացին…

Այդ օրվանից աշխարհ եկավ Երգը, ու Երգի միջոցով հալվեցին քար սրտերը, և այդ օրվանից սերը վշտի հետ անբաժան բույն դրեց մարդկանց սրտերի մեջ …

Առաջադրանքներ՝

1.Պատմվածքից դուրս գրի՛ր փոխաբերություններ:
Քարե սիրտ, կոտրել սիրտը,

2.Պատկերացրո՛ւ՝ հանդիպել ես տղային: Մարդկանց անտարբերության վերաբերյալ ի՞նչ խորհուրդ կտաս նրան:
Միշտ եղիր ինքդ քո հետ:

3.Ինչպե՞ս ես հասկանում հետևյալ միտքը.   «…և այդ օրվանից սերը վշտի հետ անբաժան բույն դրեց մարդկանց սրտերի մեջ …»:

 4.«Քարսիրտ» աշխարհի մարդկանց սրտերը  «փափկեցնելու » համար դու ի՞նչ քայլեր ես ձեռնարկում:
Ես նրան բարություն կտաի:

5. Երբևէ հանդիպե՞լ ես մարդկանց,  ովքեր անտարբեր են իրենց շրջապատում կատարվող երևույթների նկատմամբ:
Այո մեր դասարանի Նարեկը:

Category: Մայրենի 6-րդ դասարան | LEAVE A COMMENT
Նոյեմբերի 6

P (A)=m/n

Վարժություն 1․

Սովորական վեց երես ունեցող զառը մեկ անգամ նետելիս, գտեք հավանականությունը, որ դուրս կգա․

  1. 4 թիվը P (A)=m/n =
  2. Կենտ թիվ
  3. Թիվ 5 կամ 6-ը

Վարժություն 2․

Մետաղադրամը երկու անգամ նետում ենք։ Գտեք հետևյալ պատահույթների հավանականությունը․

  1. Երկու նետման արդյունքում երկու անգամ էլ դուրս գա թիվ։
  2. Առնվազն մեկ անգամ դուրս գա զինանշան։
  3. Միայն առաջին նետման արդյունքում դուրս գա թիվ։

Վարժություն 3․

52 քարտանոց տրցակից պատահական մեկ քարտ հանելիս, գտեք հավանականությունը, որ․

  1. Կհանենք սիրտ քարտ։
  2. Կհանենք սև գույնով քարտ։
  3. Կհանենք վալետ։

Վարժություն 4․

Ծաղկամանում կա 12 շոկոլադ, որոնցից 5-ը կաթնային են, 4-ը՝ մուգ շոկոլադ, իսկ 3-ը՝ սպիտակ շոկոլադ։ Պատահական մեկ շոկոլադ ընտրելիս, գտեք հավանականությունը, որ․

  1. Կընտրվի կաթնային շոկոլադ։
  2. Կընտրվի մուգ կամ սպիտակ շոկոլադ։
  3. Կընտրվի այնպիսի շոկոլադ, որը ոչ կաթնային է։

Վարժություն 5

Ունեք 20 քարտ, որոնցից 8-ը կարմիր են, իսկ մնացածը՝ կապույտ։ Պատահական մեկ քարտ ընտրելիս, գտեք հավանականությունը, որ․

  1. Կընտրվի կարմիր քարտ։
  2. Կընտրվի կապույտ քարտ։
  3. Կընտրվի քարտ, որը չի լինի կարմիր։

Վարժություն 6․

Տուփում կան 15 գնդակներ, որոնց վրա գրված են 1-ից մինչև 15 թվերը։ Պատահական մեկ գնդակ ընտրելիս, գտեք հավանականությունը, որ․

  1. Կընտրվի կենտ թվով գնդակ։
  2. Կընտրվի գնդակ, որի վրա գրված թիվը բաժանվում է 5-ի։
  3. Կընտրվի գնդակ, որի վրա գրված թիվը 2-ից մեծ է, բայց 10-ից փոքր։

Վարժություն 7․

Տուփում կա 3 կարմիր, 4 կապույտ և 5 դեղին գունդ։ Պատահական մեկ գունդ ընտրելիս, գտեք հավանականությունը, որ․

  1. Կընտրվի կարմիր գունդ։
  2. Կընտրվի կապույտ և դեղին գունդ։
  3. Կընտրվի այնպիսի գունդ, որը ոչ կարմիր է։
Category: Uncategorized | LEAVE A COMMENT